ကယား၊ ကယန္း၊ ကရင္နီ

ျမန္မာ႔စြယ္စံုက်မ္းမွ ကယားစံုတြဲပံု
(ကၽြန္မတို႔ရြာထဲက ကယားလူမ်ိဳးေတြက အဲလို ၀တ္ၾကတယ္)

ကယားစံုတြဲ
(ပြဲေတာ္ရက္ေတြမွာ ၀တ္ၾကတာလားေတာ႔မသိ)

ပုထုဇဥ္: မ s0wha1 ေရ... ကယား ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း ဘယ္လို ေပၚေပါက္လာတယ္ဆိုတာ သိရင္ နည္း၂ေျပာျပပါလား၊ ကရင္နီလို႔ ေခၚရာကေန၊ အစိုးရက ကယားျပည္နယ္ လုပ္လိုက္ေတာ့ အဲဒီ ကယားဆိုတဲ့စကား ဘယ္ကရသလဲဆိုတာ သိခ်င္လို႔ပါ။

ကလိုေစးထူး: ကိုပုေျပာတဲ့ ပုိ႕စ္ကို ျမန္ျမန္ေရးေပးပါဗ်ိဳ႔။ (second လိုက္ၿပီး ေခ်ာက္တြန္းမွ)

ပုထုဇဥ္: ကေစးထူးႀကီးေနာ... ေခ်ာက္တြန္းတာ မဟုတ္ဘူးဗ်၊ ကရင္နီဆိုၿပီး ေရး၂ ထားတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ အခုတေလာ ဖတ္မိတာမ်ားလို႔ သတိရသြားလို႔ လာေမးတာပါ။ ကရင္ေတြနဲ႔ နီးစပ္လို႔ ကရင္၊ ၀တ္တဲ့၀တ္စံုးကနီလို႔ နီ၊ အဲေတာ့ကရင္နီ

ပုထုဇဥ္: ဒါဆို ကယားက်ေတာ့ေကာ၊ tribe တစ္ခုရဲ႕ နာမည္လား၊ အစိုးရက ဘာ့ေၾကာင့္ 'အပင္ပန္းခံ' ၿပီးေျပာင္းသလဲ။ သိခ်င္လို႔ စပ္စုၾကည့္တာပါ။

%%% %%% %%%

shout box မွာ ကိုပုထုဇဥ္နဲ႔ ကိုႀကီးေစးထူးတို႔ အၿပိဳင္အဆိုင္ ကၽြန္မကို ေခ်ာက္တြန္းထားတဲ႔ အဲ မွားလို႔ ေမးထားၾကတဲ႔ ကယားနဲ႔ ကရင္နီ ကြာျခားခ်က္ေလးကို ကၽြန္မ ေခါင္းပူေအာင္ ေမးျမန္း စံုစမ္းၿပီးသကာလ ဒီပို႔္စ္ေလးကို ေရးလိုက္ရပါတယ္။

ကယားရြာေလးတစ္ရြာ

ကၽြန္မ သိထားတာကေတာ႔ ကၽြန္မတို႔ရြာ ပေဒါင္ကုန္းမွာ ေနၾကတဲ႔သူေတြကို ကယားလို႔ ေခၚၾကတာပါပဲ။ သူတို႔ေတြက ေယာက်္ားေတြက ဘာမွ ထူးျခားခ်က္မရွိေပမဲ႔ မိန္းမေတြကေတာ႔ ေျခသလံုးမွာ ကြင္းအမည္းေတြကို အျပည့္၀တ္ၾကတယ္။ ကၽြန္မအထင္ ပေဒါင္လူမ်ိဳးေတြလို အသက္ ၁နွစ္ကို လည္ပင္းမွာ စြပ္တဲ႔ကြင္း တကြင္းတိုးသလိုမ်ိဳး၊ ကၽြန္မတို႔ရြာက ကယားေတြကလည္း ေျခသလံုးမွာ အသက္ ၁ နွစ္ ၁ကြင္းတိုး ၀တ္ၾကတာပါပဲ။ သူတို႔က သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ကယားလူမ်ိဳးလို႔ပဲ သံုးနႈန္းပါတယ္။ အဲဒီေတာ႔ ကိုပုထုဇဥ္အေမးကို ကၽြန္မသိသလို ျပန္ေျဖရရင္ ကယားဆိုတဲ႔စကားဟာ အဲဒီေဒသမွာ အစကတည္းကရွိတဲ႔ လူမ်ိဳးကြဲေတြထဲက လူမ်ိဳးတမ်ိဳးနာမည္ပါ။

ပေဒါင္မေလး

ေလာပိတမွာ ကၽြန္မတို႔လိုပဲ အေနၾကာလာတဲ႔ အစ္ကိုတေယာက္ကေတာ႔ ဒီလိုေျပာပါတယ္။ ကယား၊ ကရင္နီ၊ ကယန္းဆိုတာ ကယားျပည္နယ္ထဲက လူမ်ိဳးကြဲေတြပါတဲ႔။ ကရင္မွာ စေကာကရင္ နဲ႔ ပိုးကရင္ ဆိုၿပီး ကြဲျပားသလိုမ်ိဳးပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ဘက္မွာရွိတဲ႔ လူမ်ိဳးကို ကယားလို႔ေခၚၿပီး ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ နီးတဲ႔ ေဒသက လူမ်ိဳးကို ကရင္နီလို႔ ေခၚတာပါတဲ႔။ ကရင္နီက သူတို႔ကို ကယားေျပာရင္ မႀကိဳက္သလို၊ ကယားကလည္း သူတို႔ကို ကယားလို႔ေျပာတာပဲ ႀကိဳက္ပါတယ္တဲ႔။

ကယားျပည္နယ္မွာ ၂နွစ္ေက်ာ္ေနထိုင္ခဲ႔တဲ႔ အန္တီခင္မင္းေဇာ္ကေတာ႔ ဒီလိုေျပာပါတယ္။ "ကယားလုိ႔ ေခၚရင္မႀကိဳက္ဘူး။ ကရင္နီပဲ ေခၚရတယ္။ ဦးေန၀င္း လက္ထက္ကတည္းက ေခၚတာမို႕တဲ့ ။ ကရင္ ၂ မ်ိဳးရွိတယ္လို႕ သူတို႕က ေျပာတယ္။ ကရင္ျဖဴ (အခုကရင္)နဲ႕ သူတို႕က ကရင္နီ (အခုကယား)ေပါ့။ ေနာက္ၿပီး လည္ပင္းေၾကးကြင္းစြပ္တဲ့ ပေဒါင္ေတြကို ကယန္းလို႕ေခၚမွ ႀကိဳက္တယ္တဲ့။ ဟိုတုန္းက သူတို႔ကို ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ခ်ိန္က ပတ္ေတာင္း(ေၾကးပတ္တဲ့လူမ်ိဳး)လို႕ ႏွိမ္ေခၚတာမို႔လို႔တဲ့။

ျမန္မာနိုင္ငံေျမပံုမွ ကယားျပည္နယ္

http://www.wikipedia.org/ မွာေတာ႔ ဒီလိုမ်ိဳးရွင္းထားပါတယ္...

Karenni

Karenni, also known as Red Karen or Kayah, are a Sino-Tibetan people, living mostly in Kayah State of Myanmar. Karen-Ni was the country of the Red Karens, a collection of small states, formerly independent, but was the feudatory to Burma (now Myanmar).

Demographics Ethnographers classify anywhere from seven to ten ethnic groups (not including ethnic sub-groups) as native to Kayah State. In addition, Shan, Intha, and Bamar live in the north and Pa-O in surrounding hills. Each group is also known by more than one name. Clearly, ethnicity in Kayah State is a complex issue, made more complex by the current political situation. According to the 1983 census conducted by and the Burmese government, the Kayah composed 56.12%, while Bamar (17.58%), Shan(16.66%), Karen (6.45%), mixed races (2.08%), and other groups formed minorities. Ethnolinguists distinguish the following linguistic groups in Kayah State

• Karenni (Red Karen)
• Padaung (Kayan)
• Bwe
• Geba (White Karen)
• Manumanaw
• Yantale
• Zayein (Lahta)
• Geko
• Yinbaw
• Paku

Karenni States

The Karenni States is the name formerly given to the three states of Kantarawadi (3161 square miles, pop (1931) 30,677), Kyebogyi (790 square miles, pop (1931) 14,282) and Bawlake (568 square miles, pop (1931) 13,802),located south of the Federated Shan States and east of British Burma.The British government recognized and guaranteed the independence of the Karenni States in an treaty with Burmese King, by which both parties recognized the area as belonging neither to Burma nor to Great Britain. Consequently, the Karenni States were never fully incorporated into British Burma. The Karenni States were recognized as tributary to British Burma in 1892, when their rulers agreed to accept a stipend from the British government. In the 1930s, the Mawchi Mine in Bawlake was the most important source of in the world. The Constitution of the Union of Burma in 1947 proclaimed that the three Karenni States be amalgamated into a single constituent state of the union, called Karenni State. It also provided for the possibility of succession from the Union after 10 years. In 1952, the former state of Mong Pai was added, and the whole renamed Kayah State possibly with the intent of driving a wedge between the Karenni and the Karen both of whom were by now fighting for independence.

ျမန္မာစြယ္စံုက်မ္းမွာေတာ႔ ဒီလိုေရးထားပါတယ္...

ကယားဟုေခၚပံု>>> ၀တ္ဆင္ေသာအ၀တ္အထည္တို႔၏ နီေသာအေရာင္အေသြးကိုလိုက္၍ ျမန္မာတို႔က ကယားျပည္နယ္သားတို႔ကို ေရွးအခါက ကရင္နီဟု ေခၚၾကသည္။ သူတို႔ကမူ မိမိတို႔ကိုယ္ကို ကယား သို႔မဟုတ္ ကယားလိဟု ေခၚေ၀ၚ ၾကသည္။ ကယား ဟူေသာေ၀ါဟာရမွာ သူတို႔ဘာသာအရ လူ ဟု အဓိပၸါယ္ရ၍ ကယားလိ ဟူေသာေ၀ါဟာရမွာ လူနီ ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ကြင္းကရင္တို႔ကမူ သူတို႔အား အေရွ႕စြန္းကရင္ဟု အဓိပၸါယ္ရေသာ ဘြဲမေနာ ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ေခၚေ၀ၚၾကသည္။
ကရင္နီမွ ကယားသို႔>>> ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲစည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ ကရင္ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းေသာအခါ၌ ကရင္နီျပည္နယ္ကို ထည့္သြင္းရန္ ရည္မွန္းခ်က္ရွိသည္ျဖစ္ရာ ထိုသို႔ ထည့္သြင္းျခင္းကို မလိုလားၾကေသာေၾကာင့္ တေၾကာင္း၊ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတို႔သည္ ကရင္နီဟူေသာ အမည္မွ ကယားဟူေသာ အမည္သို႔ ေျပာင္းလႊဲရန္ ၾကိဳးစားခဲ့ၾကရာ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္အတြင္းက ထိုအမည္ေျပာင္းလႊဲေရးႏွင့္ ကယားျပည္နယ္ သီးသန္႔တည္ရွိေရးတို႔အတြက္ ပါလီမန္မွ အက္ဥပေဒျပဳကာ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ လိုအပ္ေသာပုဒ္မမ်ားကို ျပင္ဆင္ခြင့္ရရိွခဲ့သည္။ ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း (စာ-၇၃)

%%% %%% %%%

ဂူဂယ္ wikipedia ကေနရွာထားတဲ႔ အခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕၊ ျမန္မာ႔စြယ္စံုက်မ္း နဲ႔ ကၽြန္မစံုစမ္းသိရသေလာက္ (ဒီနိုင္ငံကိုေရာက္ေနတဲ႔ ကယားျပည္က သူငယ္ခ်င္းအမ်ားစုနဲ႔ အသိမိတ္ေဆြေတြကို ဖုန္းဆက္ၿပီး လိုက္ေမးေပမဲ႔ ေသခ်ာမသိဘူးဆိုတဲ႔ လူကမ်ားတယ္...)ကို ေရးသားထားတာပါ... အခ်က္အလက္ တစံုတရာမွားယြင္းမႈရွိခဲ႔ရင္ ေတာင္းပန္ပါတယ္... ဒီထက္ပိုၿပီး တိတိက်က် သိတဲ႔လူမ်ားရွိရင္လည္း ကြန္မန္႔ထဲေရးၿပီး ထပ္မံျဖည့္စြက္ေျပာေပးသြားၾကပါရွင္...။

ကိုပုထုေရ...ေက်နပ္မယ္ထင္ပါရဲ့။ ညီမလည္း ဒီေလာက္ပဲ တတ္နိုင္တယ္...ဟီး

*** *** ***

မေမဓာ၀ီ၊ အန္တီခင္မင္းေဇာ္၊ ကိုAKKT၊ ကိုႀကီးနဲ႔ ကိုမင္းတို႔ကို ေက်းဇူးတင္ပါေၾကာင္း...
ကိုးကား။...။
(၁) ျမန္မာ႔စြယ္စံုက်မ္း
(၂) http://en.wikipedia.org/wiki/Kayah_people
(၃) http://en.wikipedia.org/wiki/Kayah_State

ဓာတ္ပံု မူပိုင္ --- ဂူဂယ္မွ ရွာေဖြေတြ႔ရွိေသာ ဓာတ္ပံုကို အသံုးျပဳထားျခင္းျဖစ္သည္။

Print this post