Thursday, October 2, 2008

ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကား (၅)



ကၽြန္မေရာေထြးစြာ ေရးတတ္တဲ႔အေရးအသား တမ်ိဳးက လွ်င္ ႏွင္႔ လ်င္ ပါ။ ဘယ္လို ကြာျခားလည္း ကၽြန္မ ေသခ်ာမသိပါ။ ဒီစာအုပ္ထဲမွာလည္း မပါပါဘူး။ သိတဲ႔သူမ်ား ေျပာျပရင္ အရမ္းေကာင္းမွာပဲ။

***

"မွ၊ က၊ ကို၊ အား၊ မ်ား၊ တို႔၊ ေတြ" စသည္တို႔သည္ သဒၵါစကားလံုးမ်ား ျဖစ္သည္။ "သူ က ေျပာတယ္" ႏွင္႔ "သူ႔ ကို ေျပာတယ္" ဟူေသာ ၀ါက် (၂)ခုသည္ အဓိပၸာယ္ ကြာျခားသည္။ ယင္းသို႔ အဓိပၸာယ္ ကြာျခားျခင္းမွာ က ႏွင္႔ ကို သဒၵါ အသံုး ကြဲျပားေသာေၾကာင္႔ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ ထိုသဒၵါစကားလံုးမ်ားကို သူ႔ေနရာႏွင္႔သူ ေနရာတက် သံုးရသည္။ ေနရာတက်သံုးမွ အနက္အဓိပၸာယ္ တိက်သည္။ ရွင္းလင္းသည္။ လိုရင္းေရာက္သည္။

ထိုသဒၵါစကားလံုး အသံုးလြဲမွားေနလွ်င္ အနက္အဓိပၸါယ္ ေထြျပားတတ္သည္။ ရႈပ္ေထြးတတ္သည္။ လိုရင္းမေရာက္ ျဖစ္တတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ သဒၵါ အသံုးအႏႈန္းကို ဂရုစိုက္ရသည္။

ေရာေထြးတတ္တဲ႔ မွ ႏွင္႔ က

ထြက္ခြာရာ ကိုရည္ညႊန္းလိုေသာ္ က ကို ႏႈတ္ေျပာတြင္ေရာ၊ အေရးတြင္ပါ သံုးသည္။
ဘယ္က လာသလဲ။ ေစ်းက လာတယ္။
အရပ္ေလးမ်က္ႏွာက လာေသာသူ
ၿမိဳ႕က လာသည္။ ေတာက လာသည္။
ေဗြသဟံ၊ ေ၀ယန္အံု႔ဆီက၊ ေလျပန္လႈံ႔ေဆာ္ခဲ႔ၿပီ။
ထြက္ေတာ္မူ နန္းက ခြာတယ္။

မွ ကို အေရးတြင္သာ သံုးသည္။
ကၽြန္ေတာ္ မႏၱေလးမွ ရန္ကုန္သို႔ ေခ်ာေမာစြာ ေရာက္ရွိပါသည္။
ေျခာက္ရပ္ဘံုမွ၊ သက္လွာက်သို႔...
ေဒၚႏုသည္ ေစ်းမွ အိမ္သို႔ ျပန္လာသည္။

ျပဳသူ၊ ျဖစ္သူ၊ ရွိသူ ကို ရည္ညႊန္းလိုေသာ္ ႏႈတ္ေျပာႏွင္႔ အေရး ႏွစ္ရပ္စလုံးတြင္ က ကိုသာ သံုးရသည္။
ေတာင္ေတာရယ္သာ၊ မာလာက ငံုဖူး။
ေတာေမ်ာက္က ႀကိဳးေခြ။
ေရႊဖိုးေခါင္ သံခ်ိဳေညာင္း၊ ေဒါင္းက အိုးေ၀။
ျမန္မာစာအဖြဲ႔က ထုတ္ေ၀သည္။
သဘာပတိႀကီးက မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားပါလိမ္႔မယ္။
ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက ဆုခ်ီးျမွင္႔သည္။
ျမစ္ႀကီးနားက ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ရွိတယ္။
ေမာင္ဘက သတၱိရွိတယ္။ ေမာင္လွက သတၱိမရွိဘူး။

တြင္ေနေသာ အမွားမ်ား
၁။ ဦးေဇာ္၀ိတ္မွ ဆုခ်ီးျမွင္႔စဥ္
၂။ ေရယာဥ္ေပၚ အတက္အဆင္းတံခါးကို ခရီးသည္မ်ားမွ မဖြင္ရပါဘူး။
၃။ ...ကၽြန္းကို ဘိုးေတာ္ဘုရားမွ ၁၇၅၂ခုႏွစ္က ေတာ္၀င္ပင္အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ...။
၄။ ...သက္ဆိုင္ရာမွ အျမန္ဆံုး အေရးယူေပးပါရန္ တင္ျပအပ္ပါသည္။
၅။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားမွ လမ္းကူးသူ ၄၀ခန္႔အား တိုက္မိ၍ လစဥ္ အသက္ႏၱရာယ္ ထိခိုက္လ်က္ရွိသည္။
၆။ အခမ္းအနားတြင္ ဥကၠ႒မွ အဖြင္႔ အမွာစကား ေျပာၾကားၿပီး ...။

***

ေနာက္တပတ္ေတာ႔ အသံုးမမွား ကို ႏွင္႔ အား ဆိုတာကို ေဖာ္ျပပါ႔မယ္။


ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကား
ႏွင္႔ ျမန္မာ သတ္ပံုက်မ္းကို ေဒါင္းလုတ္ လုပ္လိုသူမ်ား အတြက္...



ရႊင္လန္း ခ်မ္းေျမ႕ၾကပါေစ။

s0wha1

ကိုးကား။ ။၁၉၉၃၊ ဩဂုတ္လတြင္ ထုတ္ေ၀ေသာ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန ျမန္မာစာအဖြဲ႔၏ "ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကား"

Print this post

4 comments:

လွတ်ငြိမ်းလေပြေ (breeze) said...

လ်င္ ကို လ်င္ျမန္ျခင္း ဆိုတဲ့ အသံုးမွာ သံုးပါတယ္
ေရအလ်င္ ဆိုတာမ်ိဳးမွာလည္း သံုးပါတယ္
လွ်င္ ကိုေတာ့ ျဖစ္လွ်င္ ၊ ရွိလွ်င္ ဆိုတာမ်ိဳးမွာ သံုးပါတယ္၊
အေျခအေန ကို ျပတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္
အခ်ိန္မီသာျပင္ဆင္ခြင့္ရွိခဲ့ရင္ ဆိုတာကို စာစကားနဲ႔ ေရးရင္ (ေရးလွ်င္) အခ်ိန္မီသာျပင္ဆင္ခြင့္ရွိခဲ့လွ်င္ လို႔ ေရးရမွာပါ၊
တို႔သိသေလာက္ပါ၊အျပည့္အစံု မဟုတ္္ပါ၊

s0wha1 said...

ဟုတ္ကဲ႔ ေက်းဇူး။:)

Mhaw Sayar said...

ကၽြန္ေတာ္ ယူဆတာကေတာ့ ျမန္မာဘာသာစကားမွာ "လွ်င္" ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း မရွိပါဘူး။ "လ်င္" ဆိုတာပဲ ရွိမယ္ လို႔ ထင္ျမင္ယူဆမိပါတယ္။
(ျမန္မာစာအုပ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ "လွ်င္" နဲ႔ပဲ သံုးႏႈန္းေရးသား ေနၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္)

"လ်င္လ်င္ ျမန္ျမန္၊ ျဖစ္ခဲ့ လ်င္၊ ေျပာခဲ့ လ်င္၊ လုပ္လ်င္ လုပ္ခ်င္း" စသျဖင့္ပါပဲ။

"လွ်င္" ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း ကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတာက "ေလွ်ာဆင္း"၊ "ေလွ်ာက်"၊ "လမ္းေလွ်ာက္" ၊ "ေလွ်ာက္ျပန္ သံေပး၊ ေျခေအးဝမ္းေရာင္"၊ "လွ်ိဳေျမာင္" ၊ "ေလွ်ာက္လႊာ"၊ "လွ်ပ္စီး" ၊ "လက္ေလွ်ာ့"၊ "ျပည့္လွ်ံ" စတဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြကေန တဆင့္ ခပ္ဆင္ဆင္ ရွိတဲ့ အသံုး တစ္ခုျဖစ္တဲ့ "လ်င္" မွာပါ ဟထိုး " ွ " ကို မွားယြင္းထည့္သြင္း သံုးစြဲလာခဲ့ၾကၿပီး အခုလို ရႈပ္ေထြးမႈ ေတြ ျဖစ္လာတယ္ လို႔ပဲ ယူဆမိပါတယ္။

အေပၚက အသံုးအႏႈန္းေတြက တဆင့္ "လွ်င္" ကို အသံထြက္ ေရးမယ္ဆိုရင္ "လမ္းေလွ်ာက္" ->> "လမ္းေရွာက္" ၊ "ေလွ်ာက္လႊာ"->> "ေသွ်ာက္လႊာ"၊ "လက္ေလွ်ာ့"->> "လက္ေရွာ့" ၊ "လုပ္ခဲ့လွ်င္" ->> "လုပ္ခဲ့ရွင္" စသျဖင့္ အသံထြက္သြားရႏိုင္ဖြယ္ ရွိတာေၾကာင့္ အေျခအေနျပ ပုဒ္ တစ္ခုျဖစ္တဲ့ "လ်င္" ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကိုပဲ အမွန္ယူသံုးသင့္တယ္ လို႔ ထင္ျမင္မိေၾကာင္း ။

s0wha1 said...

ဟုတ္ကဲ႔။ ေက်းဇူးပါ ကိုေမွာ္ဆရာ။
အကိုးအကားေလးေတြနဲ႔ဆို ပိုေကာင္းမယ္ေနာ္။ :)

ကာရန္မဲ႔ အေတြးစမ်ား © 2008 Por *Templates para Você*